Küresel piyasalarda, ABD’de açıklanan verilerin gelecek hafta faiz indirimine gidilebileceği beklentisini güçlendirmesine karşın, küresel jeopolitik ve mali gelişmeler risk iştahını sınırlıyor.
ABD’de açıklanan önemli makroekonomik veriler yatırımcıların odağında yer alırken, başta Rusya-Ukrayna Savaşı, Japonya-Çin gerilimi, ABD ve Venezuela arasındaki yükselen tansiyon ile dünya çapında hükümetlerin bütçe görüşmeleri risk iştahı üzerinde etkili oluyor.
Yoğun jeopolitik ve mali gündem yatırımcıların kararlarını etkilerken, dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’de açıklanan ve beklentilerin üzerinde soğumaya işaret eden istihdam verileri piyasaların yön bulmasını sağlıyor.
Dün açıklanan ADP özel sektör istihdamı kasım ayında artış beklentilerinin aksine 32 bin kişi azaldı. Bu, Mart 2023’ten bu yana özel sektör istihdamındaki en yüksek düşüş oldu.
Özel sektör istihdamındaki azalışa işaret eden veriler, ABD Merkez Bankasının (Fed) 9-10 Aralık’ta yapacağı yılın son Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında faiz indirimine gidebileceği yönündeki beklentileri destekledi. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta politika faizini 25 baz puan indirme olasılığı yüzde 90’a çıktı.
Analistler, ABD’de iş gücü piyasasına dair daha fazla bilgi için bugün açıklanacak haftalık işsizlik maaşı başvurularının takip edileceğini, enflasyon görünümüne yönelik ise cuma günü açıklanacak Kişisel Tüketim Harcamaları (PCE) fiyat endeksi verilerinin yakından takip edileceğini belirtti.
AMERİKA KITASINDA GERİLİM ARTIYOR: ABD VE VENEZUELA ADIM ADIM SAVAŞA
Jeopolitik tarafta ise ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında Venezuela üzerindeki uyuşturucu trafiğinin engellenmesine yönelik baskıyı artırdıklarına işaret ederek, yakında karadan da operasyonlara başlayacaklarına işaret etti.
Trump Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile bir telefon görüşmesi yaptığını ifade ederek, “Venezuela bize uyuşturucu gönderiyor ama aynı zamanda göndermemesi gereken insanları da gönderiyor.” dedi.
ABD, ağustos sonlarında Venezuela açıklarına denizaltı ile savaş gemilerinden oluşan deniz gücü göndermiş, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth de ABD ordusunun Venezuela’da rejim değişikliği dahil operasyonlara hazır olduğunu söylemişti.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro da buna karşılık ülkede 4,5 milyon milis gücünü seferber ettiğini ve herhangi bir saldırıyı püskürtmeye hazır olduğunu açıklamıştı.
ABD’nin Venezuela açıklarında bazı tekneleri uyuşturucu kaçakçılığı gerekçesiyle hedef almaya devam etmesi hem Venezuela yönetimi hem de uluslararası kamuoyunda eleştirilere neden olmuş, saldırıların “uluslararası hukuka aykırı olduğu” savunulmuştu. ABD’nin, “uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele” gerekçesiyle gönderdiği dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford ve saldırı grubunun, Latin Amerika bölgesine ulaştığı belirtilmişti.
ABD’DE ENDESKLER POZİTİF SEYRETTİ
Bu gelişmelerle S&P 500 endeksi yüzde 0,30, Nasdaq endeksi yüzde 0,17 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,86 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne karışık seyirle başladı.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yeni işlem gününde yüzde 4,08’de bulunurken, dün yüzde 0,1 düşüşle 4 bin 206 dolarda günü tamamlayan altının onsu kar realizasyonları ve tahvil taleplerinin etkisiyle şu sıralarda yüzde 0,2 azalışla 4 bin 197 dolardan alıcı buluyor.
Dolar endeksinde hafta başından bu yana etkili olan düşüş eğilimi bugün yerini yükselişe bırakırken, endeks şu sıralarda yüzde 0,1 artışla 99 seviyesinde bulunuyor. Brent petrolün varili ise jeopolitik gerilimlerin etkisiyle yüzde 0,3 artışla 62,9 dolarda seyrediyor.
RUSYA’YA YÖNELİK YAPTIRIMLAR AVRUPA BORSALARINI DALGALANDIRDI
Avrupa borsaları, Avrupa Birliğinin (AB) Rusya’ya karşı yeni yaptırım kararlarına yönelik endişelerin etkisiyle karışık seyretti. AB kurumları, Rusya’dan doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatının 2027 sonbaharına kadar aşamalı biçimde sonlandırılmasında anlaştı.
AB Komisyonu, savaş nedeniyle finansman sorunu yaşayan Ukrayna’ya gelecek yıllarda mali destek sağlamak için dondurulmuş Rus varlıklarını teminat göstererek kredi verilmesi ile Birlik bütçesi teminatıyla kredi verilmesini içeren iki seçenek önerdi.
Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, büyük kısmı ülkesindeki bir finans kurumunda bulunan dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’ya kullandırılmasını içeren AB Komisyonu planını eleştirdi.
Parayı kullanıp Belçika’yı risklerle baş başa bırakmanın kabul edilemez olduğunu ifade eden Prevot, Belçika’nın taleplerinin makul olduğunu, diğer AB ülkelerinin de Belçika ile dayanışma göstermesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) da AB’nin tazminat kredisi planının uluslararası piyasalarda avroya olan güveni zedeleyebileceğinden endişelenirken, tartışmalı konunun 18 Aralık’ta Brüksel’de düzenlenecek AB Liderler Zirvesi’nde görüşülmesi bekleniyor.
Bu gelişmelerle, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,07 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,10 değer kaybederken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,06 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,16 değer kazandı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne pozitif başladı.
GÜNEY KORE HARİÇ ASYA’DA BORSALAR POZİTİF SEYREDİYOR
Asya tarafında Güney Kore hariç pozitif bir seyir öne çıkarken, ABD’de Fed’in faiz indirim beklentilerinin güçlenmesi bölgede risk iştahını artırıyor.
Fed’e yönelik iyimserliklerin yanı sıra Japonya’nın faiz artırım beklentilerinin güçlenmesi BoJ’un Takaiçi hükümetinin etkisine karşı bağımsızlığına yönelik yatırımcı güveninin artmasında etkili oluyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoJ’un 19 Aralık’taki faiz kararında yüzde 80 ihtimalle faiz artırımına gitmesi bekleniyor.
Öte yandan, BoJ yetkililerinin açıklamaları da yatırımcıların odağında bulunurken BoJ Başkanı Kazuo Ueda, ülkenin nötr faiz oranını tahmin etmenin zorluğu nedeniyle merkez bankasının faiz oranlarını nereye kadar artırabileceği konusunda belirsizlik olduğunu söyledi.
Ueda, pazartesi günü BoJ’un bir sonraki politika toplantısında faiz artışının artılarını ve eksilerini değerlendireceğini belirterek, bu ayın ilerleyen günlerinde faizin yüzde 0,75’e çıkma ihtimalinin güçlü olduğunu belirtmişti.
Bu gelişmelerin yanı sıra ülkede düzenlenen tahvil ihalelerine gelen yüksek talepler yatırımcıların risk iştahının artmasında etkili oluyor. Japonya’da bugün düzenlenen 30 yıllık tahvil ihracına beklentilerin üzerinde talep geldi.
Jeopolitik tarafta ise Japonya ve Çin arasındaki siyasal gerilim yakından takip edilirken, söz konusu siyasal gerilim Çin piyasalarında risk iştahının sınırlı kalmasında etkili oluyor.
Bu gelişmelerle, kapanışa doğru Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,8, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 yükselirken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,6 geriledi.
FITCH TÜRKİYE’NİN BÜYÜME TAHMİNLERİNİ YÜKSELTTİ
Yurt içi tarafında ise uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye ekonomisinin büyüme beklentisini bu yıl için yüzde 3,5’ten yüzde 3,8’e çıkardığını belirtti.
Kuruluş tarafından yayımlanan Raporda, Türkiye ekonomisinin 2026 ve 2027 yıllarına ilişkin büyüme beklentilerinde ise değişikliğe gidilmediği, ülke ekonomisinin gelecek yıl yüzde 3,5 ve 2027’de yüzde 4,2 büyümesinin öngörüldüğü aktarıldı.
Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,78 değer kaybederek 11.036,82 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yatay seyretti.
Dolar/TL dün 42,4430’dan tamamlarken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın hemen üzerinde 42,4590’dan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru ile haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde perakende satışlar ve ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvurularının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 10.900 puanın destek, 11.100 ve 11.200 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
13.00 Euro Bölgesi, ekim ayı perakende satışlar
14.30 Türkiye, kasım ayı reel efektif döviz kuru
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
16.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları
